Onderdeel van de snelstudie ‘OV verbreden naar publiek vervoer‘
Als je als reiziger naast OV ook flex- en deelmobiliteit wilt gebruiken, moet je natuurlijk wel weten dat het bestaat, hoe je het gebruikt, wat het kost en hoe je het boekt. Dat kan met grofweg drie hulpmiddelen: reisplanners, MaaS-apps en regiecentrales.
Reisplanners
Steeds meer OV-reisplanners, zoals 9292 en de NS-reisplanner, verbreden zich met flex- en deelvervoer. Maar lang niet alle aanbieders van mobiliteit zijn al aangesloten. Dat hangt vaak samen met contracten/geld en actuele/open data. Flextaxi’s zonder vaste dienstregeling en/of vaste haltes/opstappunten/routes laten zich soms lastig opnemen in reisplanners.
MaaS
Mobility as a Service betekent: mobiliteit als dienst. Het OV ís al een dienst, maar mobiliteit als dienst reikt verder: individueel én collectief vervoer dat je met ICT aan elkaar knoopt: via je smartphone. Definitie van MaaS: “Mobility as a Service brengt elke vorm van vervoer samen in één app. Die combineert naadloos vervoeropties van verschillende providers, van planning tot betaling. MaaS regelt je reisbehoefte op de slimste manier. MaaS is een eenvoudig en milieuvriendelijk alternatief voor autobezit. Het neemt zorgen weg over route, parkeren en onderhoud en maakt bestemmingen makkelijker en efficiënter bereikbaar”. Simpel gezegd: MaaS is een app waarmee je verschillende vervoervormen voor een reis kunt opzoeken, plannen, boeken/reserveren én betalen. En zo nodig kunt laten bijsturen als er onderweg onverhoopt iets misgaat.
Via nationale MaaS-proeven zijn de afgelopen jaren tal van MaaS-apps ontwikkeld. Veel kleinschalige vervoervormen zijn nog geen onderdeel van zulke apps. Bekende MaaS-apps zijn Gaiyo en Glimble. 9292 en NS-reisplanner groeien ook uit tot MaaS-apps.
Regiecentrale
Als een Maas-app allerlei vervoervormen aan elkaar knoopt, moet dat vervoer (vooral van flextaxi’s) ook geregeld worden. Dat kan via een (regionale) regiecentrale of mobiliteitsplatform. Het idee is dat ritten vooral digitaal worden geboekt. Maar een deel van de reizigers zal willen bellen. Dat moet ook kunnen. Belangrijk is dat medewerkers hun ‘taal’ spreken, dus ook het gebied, de vervoervormen en voorwaarden op hun duimpje kennen.
Stroomlijn in Dordrecht is een goed voorbeeld van zo’n regionale regiecentrale: dat organiseert al het vervoer in de Drechtsteden voor mensen die niet makkelijk zelf kunnen reizen. De beoogde Zeeuwse Mobiliteitscentrale gaat nog verder: daar moet ál het met publiek geld georganiseerde vervoer samenkomen: openbaar vervoer, Wmo-vervoer, deelvervoer én leerlingenvervoer. De data komen (met waarborging van privacy) beschikbaar voor MaaS-dienstverleners. De Zeeuwse Mobiliteitscentrale ontschot vervoervormen en verdeelt de juiste geldstromen over de juiste partijen. Zo creëert deze Mobiliteitscentrale publiek vervoer, is het idee.
Als je wilt voorkomen dat commerciële belangen van aanbieders de boventoon voeren, lijkt het logisch om te kiezen voor een publieke regiecentrale, waarbij de overheid optreedt als marktmeester en maatschappelijke doelen kan nastreven.
Wat kunnen we doen?
- Zorgen dat alle data rond OV en publiek vervoer actueel en open zijn.
- Bevorderen dat reisplanners ook flextaxi’s en deelvervoer meenemen in reisadviezen.
- Een (liefst al overkoepelende) betrouwbare, complete en gebruiksvriendelijke MaaS-app uitvragen (al dan niet met andere overheden).
- Oprichten publiek regionaal mobiliteitsplatform voor online én telefonische boekingen.
- Zorgen dat vraagafhankelijk vervoer via een app, telefoon of website is te boeken.
Verder lezen…
Factsheet Mobility as a Service – RWS
