De gedachte is lang geweest dat ondermijning zich vooral sluipenderwijs en in het geniep voordeed. Er zou sprake zijn van een zogenoemde ‘hidden impact crime’, oftewel een vorm van criminaliteit waarbij niet de dader, maar eerst ook nog het misdrijf gevonden moet worden. De aanwijzingen worden steeds sterker dat criminele netwerken openlijk te werk gaan. Aanslagen op bestuurders, advocaten en journalisten en liquidaties die overdag op straat plaatsvinden, wijzen erop dat criminele netwerken steeds minder terughoudend zijn in gebruik van geweld.
Criminele netwerken maken ook gebruik van legale faciliteiten, waar op zichzelf niets strafbaars aan is. Ze vragen vergunningen en subsidies aan, sluiten vastgoedtransacties af en schakelen op deze manier, eigenlijk net als gewone bedrijven, de overheid in om hen te faciliteren in hun commerciële activiteiten. Dit betekent dat overheden het eigen handelen tegen het licht moet houden om te voorkomen dat de reguliere taakuitvoering onbewust ondermijnende criminaliteit in de hand werkt.
Dit onderzoek schetst de context waarbinnen ondermijning plaatsvindt en gaat in op de vraag wat ondermijning inhoudt. De verschillende manieren van ondermijning in de praktijk krijgen een plek. Dit wordt gevolgd door een analyse van wat de provincie nu al doet tegen ondermijning en wat zij nog meer zou kunnen doen.